قضاوت انسان از نگاه اسلام!

با یاد خدا

قضاوت نابجایی که در پست های قبلی در موردش گفته شد، در حقیقت یک نوع تهمته ، این نوع  تهمت از روی ناآگاهی و ظن و گمان شخص در مورد شخص دیگه ناشی میشه و به بهتان معروفه، ریشه ی این نوع تهمت ، بدبینی و سوء ظن هست. حالا که این نوع از تهمت رو گفتم بزارین نوع دیگه ای از تهمت رو نیز بگم نوع دیگه ی تهمت آگاهانه است یعنی فرد میدونه فردی رو که داره در موردش حکم صادر میکنه مرتکب اون عیب و گناه نشده اما بهش نسبت میده .... که خیلی بی شرمانه تره...در حقیقت به این نوع تهمت "افترا" گفته میشه. درکل میشه گفت تهمت یعنی عیبی رو به کسی نسبت بدی که در او وجود نداره و یک گناه کبیره است. اگر تهمت در غیاب شخص انجام بشه  در حقیقت دو تا گناه کبیره در یک آن صورت گرفته، که اتفاق وحشتناکیه....اکثر تهمت ها از روی ناآگاهی و سوء ظن زده میشه و  لذا خداوند در قرآن می‌فرماید: " ای مؤمنان از بسیاری از گمان‌ها بپرهیزید ، زیرا بعضی از گمان‌ها گناه است" ( سوره حجرات ، آیه 12)

شاید الان یه سوال پیش بیاد از این قرار که:

پیداشدن ظن و گمان در ذهن غیر ارادیه، در صورتی که ثواب و عقاب خدا بابت کارهای ارادی صادر میشه، پس چطوره که گناه محسوب میشه؟؟

جواب اینه که حدس و ظن بدون آگاهی چون واقعیت مشخصی نداره و از توهمات شخص گرفته میشه و با علم نیست زمینه برای ارتکاب گناه رو فراهم میکنه و نباید به اون  گمان و ظن ترتیب اثر داد در حقیقت باید به اصطلاح گمان ایجاد شده رو در نطفه خفش کرد که راه های زیادی برای این کار وجود داره... خداوند می فرمایند: " از آنچه بدان علم نداری پیروی مکن " (سوره اسراء آیه 36)

و در جای دیگه قرآن گروهی رو که  به سوء ظن خود ترتیب اثر دادند ، ملامت و سرزنش می‌کنه و می‌فرماید: " شما بدگمان شدید و سوء ظن پیدا کردید و بر اساس آن عمل کردید ، پس هلاک و تباه گشتید." (سوره فتح آیه 12)

تهمت آسیب های فردی و اجتماعی زیادی رو به وجود میاره.به طور خلاصه یکی از آسیب های فردی از بین رفتن ایمان هست چون ایمان با راستی و صداقت قرینه و تهمت هم که دروغ بستن به دیگرانه پس می شه گفت کلا این دو با هم درتضادند و اگر تهمت زدن افزایش پیدا کنه کم کم صداقت از بین می ره و ایمان فرد رو می گیره... امام علی - علیه السلام در غررالحکم می فرمایند: "مبادا گمان بد کنی که گمان بد عبادت را فاسد و بار گناه را سنگین می کند."

از آسیب های اجتماعی تهمت اینه که سلامت جامعه رو دیر یا زود خدشه دار می کنه و عدالت اجتماعی رو از بین می بره ،حق رو باطل و باطل رو حق جلوه گر می کنه. تهمت افراد رو بدون دلیل مجرم نشون می ده ، و آبرو و حیثیتشون  رو می بره . وقتی در جامعه ای تهمت رواج داشته باشه و مردم تهمت رو بپذیرند و باورکنند ، به این ترتیب ، حق در لباس باطل ، و باطل به صورت حق جلوه گر می شه. امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: " هر گاه مؤمنی دیگری را متهم سازد و به او تهمت بزند ، ایمان از قلب او محو می شود ، همچنانکه نمک در آب حل می گردد. " ( اصول کافی ج 4 ص 66 (

طرف دیگه ی قضیه ی تهمت از این قراره که همونطور که اسلام مارو از تهمت زدن منع میکنه در مقابل میگه که خودتون رو در معرض تهمت قرار ندید و از گفتن حرفها و انجام کارهایی که باعث سوء ظن میشه پرهیز کنید .حضرت علی –علیه السلام در این زمینه فرمود: "کسی که خود را در معرض تهمت قرار دهد ، نباید کسی را که به او بد گمان می‌شود ملامت و نکوهش کند."(امالی شیخ صدوق، ص304 )

گردآورنده خودم با کمک سایت : http://pashto.irib.ir

کلمه کلیدی سایت منبع در گوگل : تهمت ویرانگر شخصیت